معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی گفت: نتیجه بیش از سه دهه تلاش محققان جهاد دانشگاهی این بوده که امروز تشخیص زودهنگام سرطان پستان در کشور به‌صورت چشمگیری ارتقاء یافته و نسبت بیماران در مراحل پیشرفته بیماری از حدود ۷۰ درصد به کمتر از ۳۰ درصد رسیده است.

به گزارش ایسنا، زهرا شیخی، معاون، پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی امروز در هفتمین پویش سراسری غربالگری سرطان های شایع بانوان، پژوهشگاه سرطان معتمد جهاددانشگاهی با بیان اینکه این پیشرفت بزرگ حاصل تلاش بی‌وقفه پژوهشگران و متخصصان جهاد دانشگاهی در حوزه سلامت زنان است، اظهار کرد: ۳۰ سال پیش، اغلب بیماران مراجعه‌کننده به مرکز ما در مرحله سوم یا چهارم بیماری قرار داشتند؛ اما امروز به لطف تحقیقات مداوم، آزمایش‌های دقیق و آموزش‌های تخصصی، بیشتر موارد در مراحل اولیه شناسایی می‌شوند که این امر به درمان سریع‌تر، مؤثرتر و امید به زندگی بالاتر منجر شده است.

تاثیر تشخیص زودهنگام سرطان پستان بر زندگی بیماران

از درمان اضطراری تا زندگی عادی

وی افزود: در گذشته نگرانی اصلی ما، مرگ‌ومیر بالا و نبود امکان درمان مؤثر بود؛ اما اکنون بیماران به‌دلیل تشخیص زودهنگام و درمان سریع، تا بیش از ۹۰ درصد به زندگی عادی بازمی‌گردند و این یعنی خانواده‌ها حفظ می‌شوند، چراکه مادر ستون اصلی خیمه خانواده است و آسیب او می‌تواند به فروپاشی عاطفی و اجتماعی خانواده منجر شود.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه ماه اکتبر به‌عنوان ماه آگاهی‌بخشی درباره سرطان پستان شناخته می‌شود، گفت: در پژوهشگاه جهاد دانشگاهی، علاوه بر کارهای پژوهشی، فعالیت‌های آموزشی و روانی نیز برای همراهی با بیماران انجام می‌شود. از مرحله نخست اطلاع‌رسانی به بیمار تا نحوه گفتن تشخیص به‌گونه‌ای که فرد دچار شوک یا اضطراب نشود، همه بر اساس دستورالعمل‌های علمی و با حضور متخصصان روان‌شناسی و روان‌پزشکی انجام می‌گیرد.

وی ادامه داد: یکی از اقدامات ارزشمند ما تشکیل تیم‌های چندرشته‌ای (مالتی‌دیسپلینری) است که تصمیم‌گیری درمانی برای بیماران را به‌صورت گروهی و با حضور متخصصان مختلف انجام می‌دهند. این الگو در دنیا تنها در مراکز علمی بسیار پیشرفته همچون مراکز “ام‌دی اندرسون” و “ان‌سی‌ان” رایج است.

رویکردهای نوین در درمان سرطان پستان در ایران

رویکرد یکپارچه و بین‌رشته‌ای در درمان

شیخی با اشاره به راه‌اندازی گروه‌های “اینتگرتیو” (درمان‌های یکپارچه و مکمل) در پژوهشگاه جهاد دانشگاهی تصریح کرد: در این مدل، بیمار نه‌تنها درمان پزشکی دریافت می‌کند، بلکه از مشاوره‌های تغذیه، روان‌درمانی و آموزش‌های بهبود کیفیت زندگی نیز بهره‌مند می‌شود. این رویکرد جامع، روند درمان را انسانی‌تر و مؤثرتر کرده است.

وی اضافه کرد: در پژوهشکده ملی سرطان، گروه‌هایی داریم که عملاً با بیماران زندگی می‌کنند. این همراهی فقط در اتاق درمان نیست؛ گاهی بیماران و پژوهشگران با هم سفر می‌روند، از حال یکدیگر باخبرند و تجربیات زیسته خود را به اشتراک می‌گذارند. این تعامل انسانی باعث کاهش بار روانی، اجتماعی و حتی اقتصادی بیماری در جامعه می‌شود.

نقش زنان در سلامت جامعه

معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی در ادامه با تأکید بر نقش کلیدی زنان در سلامت جامعه گفت: در سخن از زنان بسیار گفته می‌شود، اما در عمل کمتر اقدامی جدی انجام شده است. جهاد دانشگاهی یکی از معدود نهادهایی است که بی‌صدا اما مؤثر در این حوزه فعالیت کرده و امروز ثمره آن را در بهبود کیفیت زندگی و امید به آینده زنان ایرانی می‌بینیم.

حمایت های دولتی و ماموریت ملی جهاد دانشگاهی

تخصیص مأموریت ملی برای پیشگیری و کنترل سرطان زنان در بودجه ۱۴۰۱

معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی، اعلام کرد: یکی از دستاوردهای مهم سیاست‌گذاری کلان حوزه نظام سلامت در قانون بودجه سال ۱۴۰۱، واگذاری مأموریت ایجاد شبکه ملی پیشگیری و کنترل سرطان بانوان به پژوهشگاه جهاد دانشگاهی بود که باعث شد تیم‌های تخصصی ما بتوانند خدمات را به صورت گسترده و مستمر در سراسر کشور ارائه دهند.

وی با تاکید بر اثربخشی این اقدام افزود: تیم‌هایی که قبلاً عمدتاً در تهران متمرکز بودند اکنون به دوردست‌ترین نقاط کشور اعزام می‌شوند و در استان‌هایی همچون سیستان‌وبلوچستان، چابهار، ایلام و مناطق مرزی حضور یافته‌اند؛ در این مناطق، ارائه تشخیص، جراحی و درمان رایگان برای بانوانی که نیاز دارند، پیام روشنی ارسال می‌کند: «نظام سلامت به فکر من است.

تبدیل آگاهی‌بخشی به عمل

این مقام مسئول با اشاره به اهمیت ملموس بودن سیاست‌ها گفت: وقتی متخصصان به‌صورت منظم در مناطق دوردست حضور پیدا می‌کنند و خدمات درمانی و حمایتی ارائه می‌دهند، پیام آگاهی‌بخشی از حالت شعاری خارج می‌شود و یک تریگر واقعی برای مراجعه و خودآزمایی زنان فراهم می‌آید.

وی ادامه داد: همین مراجعه‌ها و آگاهی‌بخشی اولیه ممکن است در گام اول خیلی به چشم نیاید، اما می‌تواند زندگی‌ها را نجات دهد و امید را در دل‌ها زنده کند؛ آثار و تبعات اجتماعی و اقتصادی بسیار مثبتی خواهد داشت.

آمار و ارقام سرطان پستان در ایران

آمارها؛ شواهدی برای هشدار و برنامه‌ریزی

معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی به آمارهای مورد اشاره در سخنان خود اشاره کرد و گفت: سرطان پستان شایع‌ترین سرطان در ایران است و حدود ۱۲.۹ درصد از موارد جدید سرطان و ۲۵ درصد از سرطان‌های زنان را تشکیل می‌دهد. این بیماری در سال ۲۰۲۰ دومین علت مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در زنان بوده است.

وی افزود: نرخ بروز استاندارد شده سنی (ASIR) بر اساس آخرین گزارش‌ها حدود ۳۵ در صد هزار نفر بوده و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰۳۰ به بیش از ۷۰ در هر ۱۰۰ هزار نفر افزایش یابد؛ همه این‌ها هشدارهایی جدی برای توجه به سرطان پستان در کشور است.

شیخی با بیان اینکه بروز سرطان در ایران به‌صورت منطقه‌ای (خوشه‌ای) رخ می‌دهد، توضیح داد: استان‌های مرکزی کشور بیشترین میزان بروز را دارند؛ به‌طوری‌که نرخ بروز استاندارد سنی در برخی از این مناطق به حدود ۷۲ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر می‌رسد، در حالی‌که در استان‌های جنوب‌شرقی کشور، این عدد بین ۵ تا ۱۱ مورد در هر ۱۰ هزار نفر است.

وی افزود: مطالعات متعدد نشان می‌دهد که بیشترین شیوع سرطان پستان در ایران در گروه سنی ۴۰ تا ۴۹ سال اتفاق می‌افتد و این مسئله زنگ خطری جدی برای سلامت زنان کشور است.

تخصیص مأموریت ملی برای پیشگیری و کنترل سرطان زنان در بودجه ۱۴۰۱

معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی، اعلام کرد: یکی از دستاوردهای مهم سیاست‌گذاری کلان حوزه نظام سلامت در قانون بودجه سال ۱۴۰۱، واگذاری مأموریت ایجاد شبکه ملی پیشگیری و کنترل سرطان بانوان به پژوهشگاه جهاد دانشگاهی بود که باعث شد تیم‌های تخصصی ما بتوانند خدمات را به صورت گسترده و مستمر در سراسر کشور ارائه دهند.

وی با تاکید بر اثربخشی این اقدام افزود: تیم‌هایی که قبلاً عمدتاً در تهران متمرکز بودند اکنون به دوردست‌ترین نقاط کشور اعزام می‌شوند و در استان‌هایی همچون سیستان‌وبلوچستان، چابهار، ایلام و مناطق مرزی حضور یافته‌اند؛ در این مناطق، ارائه تشخیص، جراحی و درمان رایگان برای بانوانی که نیاز دارند، پیام روشنی ارسال می‌کند: «نظام سلامت به فکر من است.»

اهمیت تیم های چند رشته ای در درمان سرطان

تأکید بر تیم‌های چندرشته‌ای و مراقبت جامع

شیخی بار دیگر بر اهمیت مدل‌های چندرشته‌ای (مالتی‌دیسپلینری) تاکید کرد و گفت: تصمیم‌گیری درمانی باید توسط تیم‌های تخصصی متشکل از:

• جراح
• انکولوژیست
• روان‌شناس
• تغذیه‌درمانگر
• و سایر رشته‌ها اتخاذ شود.

این الگو که در مراکز پیشرفته جهانی اجرا می‌شود، از ابتدای شناسایی بیماری تا انتخاب درمان و مراقبت‌های مکمل همراه بیمار است.

وی گفت: اجرای چنین رویکردی کیفیت زندگی بیماران را افزایش می‌دهد و بار روانی و اجتماعی بیماری را کاهش می‌دهد.